Touren door Macedonie: ...waar is de weg????

Hallo!

Weer terug op kantoor na een weekje ‘vakantie’. Mamma & Bert waren vanaf vrijdag tot woensdag op bezoek en dus hoefde ik even niet aan ministry approvals, research samples en segregation issues te denken….dat was erg fijn en voor de rest heel gezellig.

Maar beginnen bij het begin…. Na het online zetten van mijn verhaal ging ik vorige week weer bijles engels geven op de Vuc Karacic school. Waarschijnlijk had ik het de vorige keer toch niet zo slecht gedaan want mijn bijles kindje had een vriendje meegenomen. Dat is toch een goed teken, niet? Alleen deze sprak nog slechter engels, waar natuurlijk deze lessen voor bedoeld zijn maar wat het ook wel heel erg moeilijk maakt. Het lesboek wat ze hebben stelt niet echt veel voor, vooral omdat de opgaven al door 10 anderen voor hun zijn ingevuld, dus pluk ik van te voren wat oefeningetjes van het internet. Voor de rest laat ik ze zoveel mogelijk vertellen over school, hun hobby’s, de stad etc etc. zodat ik hun uitspraak en grammatica kan verbeteren. Het is best wel leuk en zoals je op de foto kan zien doen Stefan en Jakob erg hun best op de opgave die ik ze heb gegeven…….want er wordt natuurlijk niet gekeet in mijn les :D.

Donderdag was het internationale Roma dag. Nu heeft Kumanovo een grote Roma (zigeuner) gemeenschap en IPK was uitgenodigt om een paar festiviteiten te bezoeken. ’s Ochtends waren we uitgenodigt in een soort jeugdcentrum in de buurt Sredorek. Sredorek staat bekend als de Roma buurt en is erg armoedig, kapotte straten, bouwvallen van huizen veel straatvuil etc etc. Het jeugdcentrum was wel o.k. en in kleine klasjes werd er gekleurd en geplakt. Het voelde enorm zoals afgelopen zomer in Roemenië en al snel zat ik op de grond mee te kleuren en werd er aan alle kanten aan me getrokken en Wie heisst du? Wie heist du? geroepen. Op een of andere manier spreken veel Roma een beetje Duits en de kinderen leren dat weer van hun ouders. Wie heist du is dan ook wel het enigste wat ze kunnen zeggen maar je hebt zo wel gelijk een band. Natuurlijk mocht ik niet op de grond blijven zitten, iemand anders werd van zijn stoel geduwd, waarna ik erop werd gezet, ook al zei ik nog zo vaak dat dat echt niet nodig was. Even later kwam de burgermeester nog even langs met een hele stoet locale pers, tv en fotograven achter hem aan. Hij kwam precies achter mij en naast Marija staan, dus nu staan we op heel veel foto’s met de burgermeester en lijkt het net als of wij ook heel belangrijk zijn.
’s Avonds was er een Roma muziek festival in de stadsschouwburg. Ik kwam vlak voor de officiële begintijd aanzetten (ze beginnen toch min 30 min later) en de zaal was al stampvol. Gelukkig vond ik een van de andere peacecorps volunteers die een paar stoelen vrijhield waar ik bij kon gaan zitten. Op de zelfde rij kwam later ook weer de burgermeester en iemand van het parlement zitten dus ik had een prima plaats. En ook al was elke stoel bezet, er bleken nog altijd meer mensen in de zaal te kunnen. Op het laatst stonden overal mensen rijen dik in de ingang, op de trap, aan de zijkanten en achter in de zaal. Ze doen hier niet zo moeilijk met brandvoorschriften en aantallen mensen in bepaalde ruimtes, maar ik ben toch blij dat er niks gebeurde. Het viel me eigenlijk aan het einde nog mee hoe makkelijk iedereen weer na buiten ging.
De voorstelling was erg leuk. Op de dag hadden de verschillende dansgroepen al in optocht door de stad getrokken en nu deden ze allemaal een traditionele dans. Ze hadden allemaal live muziek mee, een paar gitaren, viool, trompet of klarinet en een trom. De muziek is erg aanstekelijk en de zaal klapte en zong mee. De dansen hadden allemaal de zelfde elementen, mannen en vrouwen die in cirkels om elkaar heen lopen waarna de mannen zich uitsloven door in een heel snel ritme in een rij met hun voeten te stampen. En als de vrouwen dan vinden dat ze het goed genoeg hebben gedaan mogen de mannen op hun knie gaan zitten en worden ze beloond met een hoop heup gezwaai en gewieg vlak voor hun neus.

Vrijdagmiddag kwamen mamma en Bert aan op Skopje airport. Ik had een taxi genomen naar het vliegveld, er rijdt geen openbaarvervoer naartoe, maar het was nog al een hele tour om mijn alleen Macedonisch pratende taxichauffeur daar te krijgen. Ik heb geloof ik half Skopje gezien voordat we er waren. Ten eerste reden we over de provinciale weg, waarschijnlijk omdat hij niet de tolgelden voor de snelweg wilde betalen. Nu was het best een mooie weg dwars door een heleboel dorpjes heen. Deze dorpen zijn overwegend Albanees en mijn chauffeur liet duidelijk merken dat hij dat maar niks vond al die Albanezen. Hij vroeg ook of wij veel Albanezen hadden in NL en dat we maar blij moesten zijn dat dat niet zo was. Eenmaal bij Skopje aangekomen reed hij richting centrum, maar dat was natuurlijk niet de bedoeling! Ik had hem al 100 keer gezegd en uitgebeeld: to the Airport (ken je die pepsi reclame van die aap die de taxi rijdt…die moet ook TO THE AIRPORT), oh zei hij toen, the airport, waarna we moesten draaien en nog eens 10 km de andere kant op moesten. Maar goed zo hoefde ik gelukkig niet lang te wachten voordat Mamma en Bert uit het vliegtuig kwamen……………

Jee!! Daar waren ze eindelijk!! Het bleek na goed kijken dat iedereen er na 8 weken nog precies het zelfde uitzag, waarna we de huurauto ophaalde en op weg gingen na Kumanovo.
Na wat gegeten te hebben gingen we gelijk maar een rondje lopen in deze bruisende stad. We hebben wat boodschappen voor de avond gedaan en even langs geweest bij IPK. Ik weet niet precies wat de eerste indrukken waren, maar het is wel duidelijk dat dit toch wel een compleet andere wereld is. Hier zijn enorme gaten in de weg heel normaal, de elektriciteit aansluitingen zijn uit het jaar 0 en iemand verdient zijn geld door de hele dag met een verrotte personenweegschaal op straat te zitten.

Op zaterdag gingen we de toeristische tour door Skopje doen, langs de souvenir delfs blauwe klompje (die van vorige week), de oude stad, het fort en over de brug naar het nieuwe gedeelte.

Zondag moesten we natuurlijk eerst op turkse koffie viste hier in de tuin bij de familie van wie mijn huis is. We hadden als cadeautje bloembollen in een prachtig kistje waar Holland opstond meegenomen en daar was Dragica erg blij mee. ’s Middags was het erg mooi weer en gingen we opzoek naar Kolkino, een 4000 jaar oud observatorium wat ongeveer 30 km buiten Kumanovo ligt. Het is een beetje vergelijkbaar met Stonehenge, alleen Kolkino is een rots die al door de natuur grotendeels gevormd was en is niet zo als Stonehenge door mensenhanden gebouwd. Nu hadden we een goede wegenkaart, maar hier in Macedonië doen ze niet zo aan borden langs de weg dus het was een hele zoektocht om het te vinden. Gelukkig net voordat we besloten om te draaien op een of andere bergweg, omdat we zeker wisten dat we toch niet goed zaten, kwamen we opeens een bordje tegen en een heuse parkeerplaats aan de voet van de heuvel. We moesten verder omhoog lopen en boven aangekomen had je een mooi uitzicht over de vallei. IPK had ooit eens een brochure over Kolkino gesponserd, maar ook daarmee was het moeilijk om wijs te worden uit de hoop stenen en uit te vinden welke rotsblokken nu gebruikt werden om de stand van de zon en maan te meten en te bepalen welk jaar getijde het is.

Maandag wilde we via een mooie route naar het plaatsje Prilep wat je volgens mijn reisgids niet mocht missen als je meer van Macedonië wilde zien dan Skopje en het touristische Ohrid. De mooie route stond ook als aanrader in de gids, ondanks dat er bijstond dat de weg moeilijk te vinden is vanuit het stadje Veles. Zoals geschreven stond er in Veles nergens een bord die de weg aanwees en na zoeken kwamen we op goed geluk toch op de goede weg die aan de andere kant de stad verliet en door een gebergte naar Prilep zou lopen. De weg was inderdaad erg mooi en slingerde door een heuvel landschap, door dorpjes en langs afgelegen kloosters. We gingen een hele tijd goed tot dat helaas de tweebaans weg een eenbaans weg werd… de bestrating ophield na een splitsing....op de tot dan toe goede zandweg kwamen wel erg veel stenen te liggen en de gaten in de weg werden ook steeds groter....tot dat de weg echt weg was en te slecht om met een gewone auto te rijden. We waren echt in de middle of nowwhere en moesten keren en de hele weg weer terug. Prilep hebben we niet meer gezien, we hadden genoeg naar de weg gezocht en het zou veels te ver zijn om nog over de gewone snelweg te rijden. Gelukkig kwam ik in de reisgids nog wel iets tegen over Stobi, een romeinse opgraving (ik ben gek op opgravingen!!) niet ver van waar we waren. En wonder boven wonder stond dit gewoon vanaf de rijksweg aangegeven dus dit keer geen probleem om iets te vinden. We konden er gratis is, het seizoen was nog niet aangebroken, het jammere daaraan was nog wel dat de mozaikvloeren die bijna helemaal intact waren nog bedekt lagen onder een laag zand om ze te beschermen tegen het weer.

Op dinsdag gingen we al vroeg op pad richting Ohrid. Ohrid is Unesco beschermt en was de touristische plaats voordat het tourisme instorte door de ethnische conflicten. Vanuit Kumanovo is het nog meer dan 200 km rijden (van Noord Macedonië helemaal naar Zuid), maar de weg stond aangegeven als snelweg dus prima te doen……dachten wij………...Stomme Nederlanders die wij natuurlijk zijn die denken dat 200 km in Macedonië vergelijkbaar is met 200 km in Nederland. Ten eerste verdwaalde we weer in Skopje, er gaat geen weg om Skopje heen dus ook al rij je op de snelweg je moet dwars door de stad. Geen probleem dachten wij, we hadden Ohrid zaterdag al op de borden zien staan…maar natuurlijk als je de borden moet volgen blijkt dat ze op een gegeven moment gewoon ophouden en dat je dan maar zelf moet weten waar je dan heen moet. Zeer sfeer verhogend zo’n zoektocht naar de weg, zeker als niemand zich voor de rest houdt aan verkeersregels en de straathonden ook nog wel eens vlak voor je auto willen oversteken. Uiteindelijk toch de goede weg gevonden en tot Gostivar bijna een uur verder ging alles zonder problemen. Alleen dan blijkt dat Macedonië geen pannenkoeken land is zoals Nederland en dat ze hier ook bergen hebben, en of het nu wel of niet als snelweg staat aangegeven op je kaart dat dat betekent op een tweebaans weg slingeren door de bergen, met hier en daar een flink gat in de weg.
Het mag duidelijk zijn dat we er wat langer over deden om in Ohrid te komen dan gepland…en om de feestvreugde te verhogen regende het enorm en waren we natuurlijk alle paraplu’s vergeten in Kumanovo.
Hmm, het werd uiteindelijk toch nog leuk hoor…..Ohrid staat bekend om zijn vele kerken en kloosters met oude iconen en muurschilderingen en omdat het touristen seizoen nog niet begonnen was waren we bijna overal de enigste en een kerkje werd speciaal voor ons open gemaakt. Helaas konden we maar een paar van de 21 kerken bezichtigen omdat we weer op tijd terug moesten want we wilden zeker niet in het donker over die weg terug.

Al met al was het ondanks de zoektochten naar de juiste weg (we hebben nog nooit zo naar de weg moeten zoeken in welk land waar we ook geweest zijn) erg leuk om eens buiten Kumanovo te kijken. De sfeer in de verschillende delen van het land is zo verschillend. In Veles waar de bevolking bijna geheel Macedonisch is, zag alles er veel grootser en stadser uit dan in Kumanovo (terwijl Kumanovo een grotere stad is), de winkels waren moderner, er waren parkjes aangelegd, de straten waren heel, kortom alles zag er gewoon beter uit. Aan de andere kant op weg naar Ohrid reden we door gebied wat bijna geheel Albanees is. Alle dorpjes hebben moskees met lange dunne witte Minaretten en je hoort de muezin de oproep tot gebed doen. Vaak waren de Macedonische teksten op de borden door gestreept en veel grafiti voor de PDSH (de alabanese politieke partij) en voor de NLA en UCK de Albanese verzetsorganisaties.

Nu is het weer terug aan het werk. Mamma en Bert gingen woensdag middag weer terug naar huis. Gister ben ik voor Time Out geïnterviewd over wat ik hier doe en wat de verschillen zijn in het leven voor jongeren in Nederland en hier. Ze waren erg verbaasd toen ik verteld dat Amstel bier niet echt populair is terwijl dat hier een status symbool is als je dat in een bar drinkt.

Zo check de foto’s in het fotoboek! Tot de volgende keer maar weer en blijf reageren want dat is echt heel leuk om te lezen!!!

X
Leotien